بررسی تأثیر لیزات پلاکتی بر میزان تکثیر و تمایز سلول‌های بنیادی مزانشیمی

سابقه و هدف: با توجه به موارد زیاد استفاده از سلول‌های بنیادی و روند رو به افزایش آن و هزینهی بالای استفاده از FBS و گزارش‌هایی از موفقیت لیزات پلاکتی بر میزان تکثیر و تمایز سلول‌های بنیادی مزانشیمی (Mesenchymal stem cells ‒ MSC) و عدم گزارش تجربه‌ای از آن در ایران، این تحقیق به منظور تعیین تأثیر لیزات پلاکتی نسبت به محیط حاوی FBS بر میزان تکثیر و تمایز سلول‌های بنیادی انجام شد. مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر به روش تجربی انجام گرفت. پنج کیسه کنسانتره پلاکتی تاریخ مصرف گذشته از بیمارستان سینا تهیه گردید. لیزات پلاکتی به وسیلهی عمل انجماد و ذوب کنسانتره پلاکتی تهیه و سپس سلول‌های مرده از لیزات پلاکتی به وسیلهی سانتریفیوژ جدا شد. به لیزات پلاکتی به دست آمده، ضد انعقاد هپارین برای جلوگیری از ژلاتینه شدن محیط کشت اضافه شد. سلول‌های بنیادی مزانشیمی از شرکت فن‌آوری زیستی بن‌یاخته تهیه گردید. ماهیت سلول‌ها به روش فلوسایتومتری تأیید و به صورت تصادفی در دو گروه شاهد (در مجاورت FBS) و آزمون (در مجاورت لیزات پلاکتی)، کشت داده شدند. تکثیر، با شمارش سلولی و تمایز، در مجاورت محیطهای تمایزی استئوبلاستی و آدیپوسیتی به وسیلهی رنگ آمیزی آلیزارین- قرمز و Oil-Red O در زیر میکروسکوپ، مشاهده شد. یافته‌ها: تعداد سلول‌ها در روز 3 در گروه شاهد 2/0104×2 و در گروه آزمون 3/0104×3 (001/0P<)، و در روز 7 در گروه شاهد و آزمون به ترتیب 3/0104×5 و 5/0104×8 بود (001/0P<). از نظر تمایز سلولی اختلافی وجود نداشت. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که لیزات پلاکتی از نظر تکثیر سلول‌های بنیادی مزانشیمی بهتر از محیط FBS باشد و از نظر تمایزی سلول‌ها فرقی نخواهند داشت. مطالعات بیشتر در این زمینه، توصیه می‌شود.